foto: arch.PAP/Tomasz Ĺťurek
Sonderaktion Krakau byĹa czÄĹciÄ hitlerowskiego planu wyniszczenia polskiej inteligencji. Podczas drugiej wojny Ĺwiatowej, 6 listopada 1939 roku niemieccy okupanci podstÄpnie zgromadzili pod pretekstem udziaĹu w odczycie naukowym w gmachu Uniwersytetu JagielloĹskiego w auli Collegium Novum, aresztowali i uwiÄzili w obozach koncentracyjnych 155 profesorów i wykĹadowców Uniwersytetu JagielloĹskiego i 21 z Akademii Górniczej. W ten listopadowy dzieĹ intelektualistów róĹźnych specjalizacji z rozmaitych polskich oĹrodków poĹÄ czyĹ jeden los – wiÄzienie, a potem obóz koncentracyjny, z którego wielu juĹź nie wróciĹo. Fatalne warunki w KL Sachsenhausen spowodowaĹy, Ĺźe zwolnienia z obozu nie doczekaĹa spora grupa naukowców. CzÄĹÄ, osĹabiona pobytem w niewoli, zmarĹa juĹź po uwolnieniu, zaĹ intelektualistów pochodzenia Ĺźydowskiego narodowi socjaliĹci zamordowali. Kilkunastu z nich zakoĹczyĹo tam swe Ĺźycie. Uniwersytet zostaĹ przez Niemców zamkniÄty. W zwiÄ zku z tym w 1942 roku rozpoczÄto w Krakowie tajne nauczanie, którym objÄto okoĹo 800 studentów. WĹród nich byĹ Karol WojtyĹa, póĹşniejszy papieĹź Jan PaweĹ II.
Piotr Jamróz